Er komen geregeld mensen bij mij die een zeer goed getrainde hond hebben. Ze hebben diverse diploma’s met de hond behaald en op het veld gaat het hartstikke goed. Maar thuis valt dezelfde hond andere honden aan of is hij hyperactief. Hoe kan dat? In veel gevallen is dit een gevolg van het belonen van een bepaalde gemoedstoestand. Een voorbeeld:
Als ik bij mensen thuis kom voor een consult, vraag ik meestal om te laten zien hoe ze met hun hond wandelen. In negen van de tien gevallen begint de hond al te piepen of te blaffen op het moment dat de riem wordt gepakt. Omdat bijna alle honden een sterke behoefte hebben om te wandelen is het niet vreemd dat ze hier opgewonden van raken en kun je ze dat dan ook moeilijk kwalijk nemen. Voor veel honden is dit immers het hoogtepunt van de dag! Je hond iets geven wat hij graag wil, is een beloning. Of dit nu in de vorm van een koekje is of een wandeling. En als er iets is wat honden met elkaar gemeen hebben is het wel dat ze dol zijn op eten en op wandelen.
Op het moment dat jij je hond zijn riem omdoet en met hem gaat wandelen als hij opgewonden is, beloon je hem voor het gedrag dat hij op dat moment laat zien, bijvoorbeeld blaffen en springen, en voor de gemoedstoestand waarin hij op dat moment is, namelijk opwinding. Hij leert dat dit hem oplevert wat hij graag wil en zal het de volgende keer weer doen. Zo heb je gedrag bevestigd dat je zelf vaak niet zo fijn vindt. Je wilt er juist vanaf. Als je maar eenmaal buiten bent, zal het vast beter gaan.
Echter op stap gaan met een zeer opgewonden hond is een stuk minder leuk. Trekken aan de riem, bijten in de riem en op andere honden af vliegen zijn enkele voorbeelden die ik vaak tegenkom in mijn werk.
Zo heb ik eens Jacqueline begeleid met haar herder. Haar herder blafte namelijk verschrikkelijk tijdens het wandelen. Dit begon al wanneer Jacqueline de riem pakte. Zodra hij de riem zag ging hij vreselijk tekeer, en dan schoot Jacqueline steeds vlug haar schoenen in en jas aan en ging ze zo snel als ze kon met hem naar buiten. Ze wilde haar buren niet tot last zijn en werd zelf ook knettergek van het geblaf. Maar door elke keer zo snel mogelijk van huis te vertrekken, had haar hond aangeleerd dat hard blaffen de juiste manier was om gauw naar buiten te kunnen gaan. Zijn opgewonden gemoedstoestand werd immers elke keer beloond.
Het is daarom een goed idee om altijd een moment van rust in te plannen voordat je met je hond naar buiten gaat. Zorg ervoor dat je ruim de tijd neemt voor een wandeling zodat je geen haast hebt om te vertrekken. Pak de riem en wacht tot je hond gekalmeerd is voordat je de riem om doet. Desnoods ga je weer zitten en neem je nog een kopje koffie als het erg lang duurt. Op deze manier zal je hond leren dat jullie alleen gaan wandelen als hij rustig is. Doe dit consequent en je hond zal het wandelen gaan associëren met kalmte in plaats van opwinding. Bovendien beloon je zijn kalme gemoedstoestand en leert hij hierdoor zijn impulsen te beheersen.
Op de traditionele hondenschool leert de hond een aantal commando’s die eigenlijk een soort kunstjes zijn. Het heeft niets met de natuur te maken, maar kan op sommige momenten heel handig zijn als je hond weet wat er van hem verwacht wordt. Ik wil dan ook echt niet zeggen dat het slecht is om je hond ‘kunstjes’ aan te leren, maar het zal je niet helpen om je hond in balans te krijgen. Beloningen kunnen in eerste instantie heel handig zijn om bepaalde commando’s aan te leren. Het is echter wel van belang om te kijken hoe een hond zich voelt op het moment dat hij zijn beloning krijgt. Als jij jouw hond een snoepje geeft op het moment dat hij braaf zit maar eigenlijk nog te druk is (je ziet dan dat de hond niet kalm en ontspannen is maar nog druk in z’n hoofd wat zich bv kan uiten in wiebelen, druk kwispelen en klaar om weer op te springen….), dan beloon je het zitten maar ook de drukke gemoedstoestand.
Dus beloon je hond voor goed gedrag, máár let op zijn gemoedstoestand op het moment van belonen. En onthoud dat beloningen alles zijn wat een hond fijn vindt, dus niet alleen snoepjes, maar elke vorm van aandacht en zeker ook een wandeling. Kijk daarom goed hoe je hond zich voelt voordat je hem zijn bak eten geeft of uitgebreid met hem gaat knuffelen.
Fijne zondagavond en tot morgen!